Lệnh cấm iPhone mới nhất của Trung Quốc

Trong vài ngày trước trên thị trường có thông tin về chuyện Trung Quốc vừa ban hành lệnh cấm sử dụng iPhone với các nhân viên thuộc biên chế nhà nước. Ban

đầu lệnh cấm này chỉ có đối với nhân viên thuộc cấp Trung Ương mà thôi, tuy nhiên sau đó lệnh này được tiếp tục nhanh chóng mở rộng ra cho cả các nhân viên ở các tỉnh thành trong cả nước cũng như các doanh nghiệp có vốn sở hữu của Nhà nước. Theo báo Nikkei thì đã có một công ty đã nói với nhân viên rằng bất cứ ai làm việc trong lĩnh vực có bí mật về thương mại đều không thể mang theo iPhone, đồng hồ Apple hay tai nghe AirPods đến nơi làm việc từ tháng tới.

Hàm ý của việc cấm này của Trung Quốc là gì và nó ảnh hưởng thế nào đến người dân và các công ty tại Trung Quốc cũng như các ảnh hưởng trực tiếp đến công ty Apple?

Các chuyên gia nhận định rằng đây là động thái của việc Trung Quốc đang muốn giảm sự phụ thuộc vào công nghệ của Mỹ và trả đũa một số hành động của Mỹ trong thời gian gần đây như Biden đã ký lệnh cấm các khoản đầu tư mới của Mỹ vào Trung quốc trong các lĩnh vực công nghệ cao như AI, bán dẫn và công nghệ lượng tử. Trước đó tháng 7 cũng có những động thái của Mỹ trong việc ngăn chặn việc đầu tư sang Trung Quốc với các mảng vi xử lý công nghệ cao, siêu máy tính và AI. Điều này theo Mỹ sẽ làm chậm đáng kể việc Trung Quốc sử dụng các vi xử lý cao cấp cho việc hacking hệ thống máy tính, và hiện đại hóa quân sự.

Tác động của việc Trung Quốc trả đũa lại Mỹ này sẽ ảnh hưởng tới hơn 150,000 công ty có vốn sở hữu nhà nước và hơn 56,000 nhân sự đang làm việc cho các công ty này theo số liệu của năm 2021.

Ngay lập tức giá cổ phiếu của Apple sụt giảm ngay 6% sau thông tin vì Trung Quốc là một trong các thị trường lớn nhất của Apple và mang lại 20% doanh thu cho Apple. Theo các chuyên gia phân tích của ngân hàng Morgan Stanley thì trong trường hợp xấu nhất thì Apple sẽ mất 4% doanh thu từ việc này và giá cổ phiếu đã giảm 6% và thị trường đã phản ứng hơi quá và ít có khả năng đây sẽ là câu chuyện kéo dài làm ảnh hưởng đến Apple trong trung và dài hạn.

Thật ra trong những năm gần đây thì Apple cũng đã cố gắng đa dạng hóa nguồn cung và tránh phụ thuộc vào việc sản xuất hoàn toàn tập trung đến 90% sản phẩm của họ tại Trung Quốc như trước kia. Apple cũng đã tìm kiếm việc tăng tốc xây dựng các nhà máy ở nhiều nơi khác nhau trong đó có cả Ấn Độ và Việt Nam. Điển hình là iPhone 14 lần đầu tiên được sản xuất tại Ấn Độ hoàn toàn.

Các nhân tố quan trọng nào sẽ thúc đẩy giá cổ phiếu của Apple trong thời gian tới sau nhịp giảm mạnh đầy bất ngờ trước lệnh cấm của Trung Quốc?

Khi nói về cổ phiếu nói chung thì nhân tố quan trọng nhất vẫn là triển vọng về doanh thu của công ty trong trung và dài hạn. Điều này chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng một phần từ rủi ro từ thị trường Trung Quốc như đã đề cập bên trên nếu không có triển vọng tốt hơn trong thời gian tới. Bên cạnh đó là chuỗi cung ứng và sản xuất chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng và Apple cũng đang tìm cách khắc phục bằng cách chia sẻ sang các nước khác như Ấn Độ, Việt Nam, tuy nhiên không thể nhanh chóng thay thế nơi sản xuất chính là Trung Quốc chỉ trong vài tháng được vì thiếu các nguồn lực quan trọng trong chuỗi cung ứng từ Trung Quốc hay các đối tác về các thiết bị phần cứng khác. Chúng ta cũng thấy nhiều nỗ lực từ Apple trong việc tránh phụ thuộc vào nguồn cung ứng về vi xử lý của Intel và sắp tới trong kế hoạch là các thiết bị Modem từ Qualcomm.

Đối với nguồn cầu từ iPhone, theo các chuyên gia trên thế giới đánh giá thì không có gì đột biến quá lớn trong thời gian tới hay thậm chí còn thấp trong các năm tiếp theo trước bối cảnh khó khăn chung của kinh tế thế giới. Con số đang được giới chuyên gia dự kiến chỉ khoảng tăng 2% mỗi năm so với mức trung bình 5 năm là khoảng 5% mỗi năm. Chính vì vậy để cứu phần doanh thu thì Apple nhiều khả năng thúc đẩy sản xuất phân khúc cao cấp hơn với các tính năng cao hơn để có thể đẩy giá trung bình bán lên và đặt mục tiêu tăng trưởng doanh số 5-7%.

Bên cạnh đó việc Apple ngồi trên đống tiền mặt rất cao sẽ luôn kích thích nhà đầu tư khi giá giảm bởi vì Apple luôn có các chương trình mua lại cổ phiếu quỹ và điều này thúc đẩy niềm tin nắm giữ và đầu tư ngay cả khi doanh số được kỳ vọng có sự sụt giảm trong trung hạn.

Thị trường chứng khoán luôn chạy theo những điều mới mẻ như sản phẩm mới, công nghệ mới và niềm tin mới. Chính vì vậy tháng 9 này cũng là thời điểm Apple tung ra mẫu iPhone 15 và các sản phẩm mới cho nên ngay cả trong ngắn hạn thì với thời gian khoảng 2-3 quý tiếp theo các nguồn doanh thu của Apple vẫn theo được với kỳ vọng của thị trường. Chúng ta cũng nên nhớ rằng Q3 cũng đã có sự tăng giá đáng kể lên đến 18% so với Q2 nên việc giá có thể điều chỉnh ngắn hạn là hoàn toàn tự nhiên.

Triển vọng trung ngắn và trung hạn sẽ bị ảnh hưởng tuy nhiên một sự điều chỉnh về giá có phải là vấn đề quá quan ngại cho các nhà đầu tư dài hạn?

Về dài hạn, Apple cần phải đa dạng hóa các nguồn doanh thu hiện tại sang các phần về dịch vụ hơn là chỉ dựa vào doanh số bán sản phẩm phần cứng vì tiềm năng không quá đột biến sắp tới. Các dịch vụ cung cấp thêm như quảng cáo hoàn toàn có dư địa phát triển trong chuỗi hệ sinh thái của Apple. Ví dụ gần đây là tầm nhìn của Apple khi đầu tư vào các giải thể thao đỉnh cao của Mỹ như MLS và tăng doanh thu cũng như bán được các gói truyền hình trực tiếp qua Apple TV đến rất đông người tiêu dùng mới đối với dịch vụ. Đây lại là nơi phát huy tiềm năng quảng cáo vô tận.

Như vậy rõ ràng trong ngắn hạn với tác động từ lệnh cấp của Trung Quốc, cổ phiếu Apple có những điều chỉnh về giá tuy nhiên về dài hạn chúng ta vẫn có những cái nhìn lạc quan về giá của cổ phiếu này nếu Apple có chiến lược đa dạng hóa nguồn thu của họ không chỉ dừng lại ở doanh số bán các sản phẩm nguồn cứng như các thiết bị điện tử.